قالب بندی فونداسیون از مهمترین مراحل ساخت‌وساز به حساب می‌آید. به همین دلیل قصد داریم این مطلب را به بررسی اهمیت این مرحله از مراحل ساختمان سازی، انواع قالب بندی فونداسیون و نکات اجرای آن اختصاص دهیم. برای کسب اطلاعاتی جامع در خصوص قالب بندی فونداسیون تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.
قالب بندی فونداسیون چیست؟
قالب بندی فونداسیون به معنای تهیه و اجرای قالبی مخصوص برای نگه داشتن بتن فونداسیون یا پی بنا است تا این بتن به خوبی سفت و پایدار شود. با استفاده از این قالب به پی یا همان فونداسیون شکل و فرم داده می‌شود. نحوه اجرای این قالب، مواد مورد استفاده در آن، رعایت اصول و نکات مهم تأثیر شایانی در پایداری سازه خواهد داشت.
به طور کلی اجرای قالب بندی از مراحل ابتدایی ساخت یک بنا است که پس از گودبرداری یا خاکبرداری ساختمان انجام می‌شود. حال این قالب بندی می‌تواند به روش‌ها، با متریال و ابعاد مختلفی انجام شود. این انواع را با مزایا و معایب هر یک در ادامه شرح خواهیم داد:
انواع قالب بندی فونداسیون به همراه مزایای و معایب هرکدام
انتخاب هر یک از انواع قالب بندی به عوامل مختلفی از جمله نوع بنا و بودجه بستگی دارد. هر گونه بی‌اهمیتی و کوتاهی در انتخاب نوع مناسب می‌تواند خسارات بسیار زیادی را به بار بیاورد. به همین دلیل باید از این انواع و مزایا و معایب هر یک اطلاعات کاملی داشته باشید و سپس نوع مورد نیاز را انتخاب کنید. رایج‌ترین انواع قالب بندی فونداسیون به همراه مزایای و معایب هرکدام این ۴ مورد را شامل می‌شوند:
1. قالب های فلزی
قالب فلزی یکی از رایج‌ترین قالب‌های امروزی به حساب می‌آید که به احتمال زیاد تاکنون انواع آن را دیده باشید. در صورتی که سازه، سازه‌ای گسترده باشد و پی آن عمیق باشد، قالب فلزی بهترین گزینه برای آن خواهد بود. این قالب برای سازه‌های گسترده نوعی قالب مقرون به صرفه است که در زمانی کوتاه و با سهولت اجرا می‌شود.
قالب‌های فلزی نسبت به برخی از قالب‌های دیگر استقامت بیشتری داشته و برای مثال در مقایسه با قالب آجری مقاوم‌تر است. این قالب در انواع ثابت، رونده و لغزنده وجود دارد که انتخاب هر یک به عوامل مختلفی بستگی دارد.
در مجموع مزایای قالب‌های فلزی به این شرح هستند:
- در صورت عایق‌بندی صحیح دارای ماندگاری بالایی خواهد داشت.
- سرعت عمل در اجرای آن بالا است.
- سرعت باز و بسته کردن آن زیاد است.
- تا حدودی اجرای آن آسان است.
- محیط کار تمیزی را رقم می‌زنند.
- قالب‌های فلزی در برابر آتش‌سوزی مقاومت زیادی دارند.
- امکان استفاده مجدد از آن وجود دارد.
معایب قالب‌های فلزی هم به این شرح هستند:
- هزینه اولیه به نسبت زیادی نیاز دارد.
- برای سطح زیاد، مناسب نیست.
2. قالب های چوبی
همان‌طور که از نام آن مشخص است، قالب‌های چوبی از جنس چوب و تخته‌های چند لایه ساخته می‌شود. این قالب یکی از پرطرفدارترین انواع قالب‌های فونداسیون به حساب می‌آید. در واقع ویژگی‌های مهم چوب باعث می‌شود که در صنعت ساخت‌وساز برای قالب بندی فونداسیون محبوبیت فراوانی داشته باشد.
از مهمترین ویژگی‌های آن می‌توانیم به سبکی چوب اشاره کنیم. برای مثال در مقایسه با قالب‌های فلزی وزن بسیار کمتری دارد. به طور معمول در پروژه‌هایی با ظرفیت بالا از این قالب استفاده می‌شود چراکه هزینه‌ای به صرفه دارد. از جهتی این قالب بسیار انعطاف‌پذیر است و از طریق انواع چوب روسی، سرو، کاج و غیره به هر ابعادی تهیه می‌شود.
البته توجه داشته باشید که برای اجرای این قالب فونداسیون به متراکم کردن خاک نیاز است. همچنین از آنجایی که تا حدودی در برابر رطوبت آسیب‌پذیر است، باید آن را با پلاستیک پوشش داد. مجموعاً مزایای قالب بندی فونداسیون چوبی به این ترتیب است:
- وزن بسیار سبکی دارد که حمل‌ونقل را آسان می‌کند.
- در مقایسه با سایر قالب‌ها قیمتی مناسب‌تر دارد.
- به ابعاد و اندازه‌های مختلفی تهیه می‌شود.
- اتصالات آن ساده است و به راحتی اجرا می‌شود.
- از ضریب حرارتی پایینی برخوردار است.
- قالب‌های چوبی تا ۱۰ بار قابل استفاده مجدد هستند.
در مقابل، قالب‌های چوبی می‌توانند چنین معایبی هم داشته باشند:
- به دقت زیادی برای اجرا نیاز است.
- در برابر رطوبت کمی آسیب‌پذیر است.
- به مرور زمان از کیفیت آن کاسته خواهد شد.
3. قالب های فولادی
قالب‌های فولادی قالب‌های پرطرفدار دیگری به شمار می‌روند. این قالب‌ها هم نوع انعطاف‌پذیر دیگری هستند که البته در مقایسه با چوب وزن بیشتری هم دارند. در واقع متشکل از نوعی صفحات فولادی نازک هستند. این صفحات انتخابی مناسب برای سازه‌های دایره‌ای شکل به حساب می‌آیند.
قالب‌های فولادی تا حدودی گران قیمت هستند. به همین دلیل تنها در صورتی که سازه سنگین و بزرگ است، می‌تواند مقرون به صرفه و مناسب باشد. از مهمترین مزایایی که باعث می‌شود بعضی از سازندگان و پروژه‌ها به سراغ این نوع قالب بروند، به این شرح هستند:
- این قالب‌ها را می‌توان با سرعت بالایی اجرا کرد.
- قالب‌های فولادی ماندگاری و دوام به نسبت بالایی دارند.
- این نوع در مقایسه با بسیاری از دیگر اجناس استحکام بیشتری دارد.
- در برابر رطوبت بتن مقاوم هستند.
- به هر اندازه که کیفیت فولاد بیشتر باشد، کیفیت قالب آن هم بیشتر خواهد بود.
معایب قالب بندی فونداسیون فولادی هم شامل این موارد است:
- در مقایسه با سایر قالب‌ها و به ویژه چوب گران‌تر است.
- قالب‌های فولادی سنگین هستند و برای حمل‌ونقل به تجهیزات پیشرفته نیاز دارند.
4. قالب های آجری
قالب آجری نوعی قالب دائمی به حساب می‌آید. به این معنا که در اطراف بتن فونداسیون اجرا می‌شود و پس از آن هم برداشته و استفاده مجدد نخواهد شد. بلکه بخشی از سازه خواهد شد. با استفاده از آن امکان کشیدن آب بتن توسط آجر وجود دارد و به همین دلیل پیش از اجرا باید آماده‌سازی لازم و برای مثال آب پاشی آجرها انجام شود.
گاهی هم به‌جای آب پاشی آجرها، می‌توان از روش پوشاندن آن‌ها با پلاستیک استفاده کرد. این اقدامات می‌توانند در مقایسه با استفاده از قالب‌های چوبی و فلزی زمان بیشتری ببرند. در نتیجه استفاده از قالب آجری ریزه‌کاری‌های زیادی دارد و برای مثال حتماً باید از تراز بودن زمین اطمینان حاصل شود. به همین دلیل سرعت اجرای آن نسبت به سایر اجناس کمتر است.
مزایایی که به‌کارگیری قالب آجری می‌تواند به همراه داشته باشد، به این ترتیب است:
- قالب‌های آجری انتخابی اقتصادی هستند.
- این قالب‌ها دائمی خواهند بود.
معایب قالب‌های آجری هم چنین مواردی را در برمی‌گیرد:
- ممکن است آجرهای قالب آب بتن را جذب کنند.
- اجرای آن می‌تواند زمان‌بر باشد.
- ریزه‌کاری‌های زیادی دارد.
نکات اجرای قالب بندی فونداسیون
همان‌طور که اشاره کردیم، قالب بندی فونداسیون بخشی حیاتی از ساخت‌وساز هر گونه ساختمان یا سازه به حساب می‌آید. به همین دلیل، نباید نکات مهم در اجرای این مرحله از مراحل ساختمان سازی را دست کم بگیرید. تعدادی از مهمترین نکات اجرا چنین مواردی را شامل می‌شوند:
- انتخاب نوع مناسب: در اولین مرحله و به عنوان مهمترین نکته قالب بندی باید توجه داشته باشید که قالب مورد نظر با نوع و ابعاد سازه همخوانی داشته باشد. در این شرایط نباید قیمت را تنها اولویت قرار دهید و بلکه کیفیت قالب اهمیت بیشتری دارد. در غیر این صورت می‌تواند با آسیب زدن به پی ساختمان باعث ایجاد خسارات زیادی شود.
- سهولت در نصب و اجرا: قالب بندی فونداسیون باید به راحتی و در زمانی کوتاه اجرا شود. انتخاب قالب مناسب این کار را امکان‌پذیر می‌کند.
- استحکام قالب: محکم بودن قالب یکی دیگر از مهمترین نکات در این زمینه است. قالب‌ها باید کاملاً محکم و پایدار باشند چراکه در غیر این صورت خسارات زیادی به بار می‌آیند. ابعاد و اندازه مناسب قالب در این استحکام تأثیر می‌گذارد.
- ماندگاری قالب: پیشنهاد می‌کنیم از قالب‌هایی مانند قالب چوبی فونداسیون استفاده کنید که قابلیت استفاده مجدد را دارند.
- مقاومت قالب: آب‌وهوا در هنگام اجرای هر سازه می‌تواند متفاوت باشد. همچنین محل و شهر اجرای سازه هم می‌تواند بر آب‌وهوای آن تاثیر فراوانی بگذارد که در نهایت این آب‌وهوا و خاک بر قالب هم تأثیر می‌گذارد. به همین دلیل بهتر است قالب فونداسیون در برابر رطوبت و احتراق مقاومت داشته باشد.
- روغن‌کاری: به منظور افزایش استحکام و مقاومت قالب بندی فونداسیون باید قالب‌ها را روغن‌کاری کنید. اغلب برای انجام این کار از روغن سوخته استفاده می‌شود.
- درزبندی: در نهایت انجام درزبندی دقیق مهم است تا بتن پایه یا فونداسیون بنا از قالب درز نکند و ساختمان آسیب نبیند.
در صورتی که به این نکات توجه کنید، قالب بندی فونداسیون را به شکل بهتر و مطمئن‌تری انجام خواهید داد.
سخن پایانی
در نهایت اگر می‌خواهید از هر لحاظ نسبت به قالب بندی فونداسیون ساختمان اطمینان داشته باشید، پیشنهاد می‌کنیم از خدمات کم‌نظیر مجموعه هلدینگ مدحت کمک بگیرید. این مجموعه با برخورداری از تجربه اجرای هزاران پروژه موفق و با همکاری پرسنل خبره، مجرب و ماهر به بهترین شکل در این زمینه شما را در تهیه و اجرای قالب بندی همراهی خواهد کرد.
با تکیه بر شعار “فروش، آغاز تعهد است”، هلدینگ مدحت بهترین قالب‌ها را با جنسی درجه یک در اختیار شما خواهد گذاشت. قالب‌های این مجموعه به طور مستقیم و بدون واسطه وارد می‌شوند و از لحاظ کیفیت، ماندگاری و دوام در کشور مثال‌زدنی هستند. این هلدینگ بهترین انتخاب در اجرای پروژه‌های خاص و منحصر به فرد است و برای شروع می‌توانید با مشاوران متخصص و با تجربه آن تماس بگیرید.