پلای وود چیست؟ مزایا و انواع کاربرد آن

چوب چندلایه یکی از مصالح ضروری ساخت و ساز با کاربردهای گسترده است. فرقی نمی‌کند که یک قفرد علاقه‌مند به کارهای فنی، یک پیمانکار حرفه‌ای یا فقط نسب  به مصالح ساختمانی کنجکاو باشید، درک کردن چوب چندلایه امری حیاتی است. پلای وود، یکی از کاربردی ترین متریال هم در بین معامله گران و هم در حوزه‌ی کارهای شخصی ،  به دلیل تطبیق پذیری بالا،  ماده‌ای بسیار پرکاربرد است که در طیف وسیعی از پروژه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. از سقف و کف تا دیوار و مبلمان، پلای وود با داشتن مزایای عملی متعدد، کاربردهای گسترده‌ای ارائه می‌دهد.

با وجود اینکه پلای وود یک جزء رایج در ساخت‌وساز است، ممکن است هنوز با تمام جنبه‌های این محصول محبوب به طور کامل آشنا نباشید و نتوانید از تمام قابلیت‌های آن به بهترین نحو استفاده کنید. در این مقاله‌ی مفید، به بررسی چیستی، چگونگی،  کجا و چراهای چوب چندلا می‌پردازیم تا درک کاملی از این متریال ساختمانی مهیج به دست آورید.

پلای وود چیست؟

plywood نوعی فرآورده چوبی مهندسی شده است که از چسباندن لایه های نازک روکش چوب بر روی هم ساخته می شود. این لایه ها که به عنوان “چوب” نیز شناخته می شوند، به صورت متناوب روی هم قرار می گیرند، به گونه ای که جهت الیاف هر لایه عمود بر لایه زیرین آن باشد. این روش ساخت، استحکام و پایداری  پلای وود را بیشتر میکند و  آن را به یک  مصالح ساختمانی چند منظوره تبدیل می کند که برای کاربردهای وسیعی قابل استفاده است.

تخته پلای وود چگونه ساخته می شود؟

چوب‌های بالغ با قطر بزرگ یا متوسط برای تولید تخته چندلا مناسب هستند. این چوب‌ها می‌توانند از گونه‌هایی مانند راش، صنوبر گردو یا انواع دیگری از چوب‌های نرم و سخت‌ باشند. در این فرآیند، ابتدا چوب‌ها به طول دلخواه بریده می‌شوند. سپس، پوست خارجی آن‌ها به‌طور کامل جدا می‌گردد. برای آماده‌سازی، چوب‌ها درون مخازنی از آب داغ خیسانده می‌شوند. پس از آن، با برش‌های پی‌درپی به لایه‌های نازکی به نام روکش تبدیل می‌شوند. این روکش‌ها خشک شده و بر اساس وجود نقص‌های ظاهری و میزان رطوبت، طبقه‌بندی می‌گردند.

روکش های رویی، میانی و پشتی انتخاب شده، با رزین پوشانده می شوند و برای افزایش استحکام به صورت ضربدری روی هم قرار می گیرند. بسته به ضخامت مورد نظر، ممکن است روکش از سه لایه یا بیشتر در ساختار استفاده شود. پس از چیدن تعداد مورد نیاز لایه ها، آنها توسط پرس هیدرولیک تحت حرارت و فشار زیاد فشرده شده و سپس به صفحات با اندازه استاندارد برش داده می شوند.

انواع پلای وود

پلای وود به دلیل استحکام، تطبیق پذیری و قیمت مناسب، ماده‌ای قابل توجه است. به علت دوام و قابلیت اطمینان بالا، در طیف وسیعی از پروژه‌ها کاربرد دارد. هر نوع پلای وود بر اساس کاربرد مورد نظر، با در نظر گرفتن استحکام و مقاومت در برابر آب، به دقت طبقه بندی می‌شود. در ادامه به انواع آن می‌پردازیم.

• پلای وود خارجی (Exterior Plywood) : هنگامی که صحبت از پروژه های بیرونی به میان می آید که باید در برابر سخت ترین شرایط آب و هوایی مقاومت کنند، تخته چندلای خارجی انتخاب اصلی شماست. این نوع تخته چندلا برای مقابله با عناصر ساخته شده است، دارای ساختاری محکم با لایه هایی است که با چسب ضد آب چسبانده شده اند. مقاومت عالی در برابر باد را ارائه می دهد و در برابر آب و سایر آسیب های مرتبط با آب و هوا بسیار مقاوم است.

• پلای وود داخلی (Interior Plywood): در پروژه‌های داخلی، از plywood داخلی استفاده می‌شود. این نوع تخته در برابر آب و هوا به اندازه نوع خارجی آن مقاوم نیست، اما برای مصارفی مانند کف‌پوش ایده‌آل است. در مناطقی که در معرض رطوبت کمی قرار دارند، پلای وود داخلی عملکرد بسیار خوبی دارد. با این حال، در مکان‌هایی که احتمال تماس با آب زیاد است، مانند حمام و آشپزخانه، بهتر است از تخته پلای وود خارجی استفاده شود.

• پلای وود دریایی (Marine Plywood) : برای پروژه‌هایی مانند آلاچیق، نیمکت‌های بیرونی یا جعبه‌های حمل ونقل، تخته چندلای دریایی مناسب است. این نوع از تخته چندلا با درجه بندی B یا بالاتر و عاری از خراشیدگی یا سوراخ، استحکام استثنایی را ارائه می‌دهد. تخته چندلای دریایی از چسب‌های ضد آب استفاده می‌کند که در برابر رطوبت مقاوم بوده و نیازی به استفاده از مواد نگهدارنده تحت فشار ندارد.

• پلای وود نرم (Softwood Plywood) : گول نام آن را نخورید – تخته چندلایه نرم چوبی قدرت خارق العاده ای دارد. این تخته چندلایه ها از چوب های نرم محکمی مانند راش صنوبر، روسی و غیره ساخته شده اند و در پروژه های مهم مورد استفاده قرار می گیرند. آنها در غلاف قاب خارجی، زیر کف، روکش سقف، کفپوش موقت و ساخت سوله کاربرد داشته.

• پلای وود سخت (Hardwood Plywood) : چوب چندلای سخت که از ۳ تا ۷ لایه تشکیل شده است، دارای لایه‌هایی از چوب‌های سخت مانند بلوط، راش، گردو، توسکا و غیره می‌باشد. این نوع تخته چندلا در ساخت مبلمان، تجهیزات ورزشی، جعبه‌های بسته‌بندی و حتی تولید آلات موسیقی می‌درخشد. دوام و زیبایی ظاهری آن، باعث محبوبیت آن در بین صنعتگران شده است.

• پلای وود سازه (Structural Plywood) : تخته چندلای ساختمانی با اولویت قرار دادن استحکام بر زیبایی، معمولا در طبقه بندی C یا D قرار می گیرد. با وجود داشتن خراش و سوراخ های متعدد، گزینه ای به صرفه است. این تخته برای پروژه هایی که در آنها زیبایی در اولویت نیست، مانند زیرسازی کف یا ساخت قفسه ایده آل است. به خاطر داشته باشید که مقاومت بالایی در برابر آسیب آب ندارد و نباید در فضای باز استفاده شود.

• پلای وود (Aircraft Plywood): همانطور که از نامش پیداست، تخته چندلایی هواپیما در ساخت هواپیما، قایق و مبلمان سنگین کاربرد دارد. این نوع از تخته چندلایی، با دارا بودن یکی از بالاترین گریدها، نسبتاً گران است. تخته چندلایی هواپیما از چوب‌های سخت مانند توس و ماهون ساخته می‌شود و در عین حال که سبک است، استحکام استثنایی را ارائه می‌دهد – ترکیبی قابل توجه برای کاربردهای سختگیرانه.

• پلای وود روکش شده (Overlaid Plywood): تخته چندلای روکش دار دارای یک سطح نهایی است که زیبایی آن را افزایش می دهد. با این حال، این روکش فراتر از زیبایی عمل می کند. این روکش از تخته چندلا در برابر خراشیدگی محافظت می کند، خاصیت ضد آب بودن به آن می افزاید و مقاومت آن را در برابر چسب ها بهبود می بخشد. روکش های چند لایه با تراکم بالا و متوسط موجود هستند، نوع با تراکم بالا حاوی رزین بیشتری است و به همین دلیل گران تر است.

• پلای وود با مغز چوبی(Lumber Core Plywood): تخته چندلایه مغز چوبی از سه لایه تشکیل شده است. لایه های بیرونی از روکش های نازکی ساخته شده از چوب سخت ساخته شده اند، در حالی که لایه مرکزی به عنوان هسته عمل می کند که از نوارهای چوبی چسبانده شده ساخته شده است. این نوع تخته چندلایه در پروژه هایی که شامل پیچ کردن زیاد است، برتری دارد و قابلیت پیچشی چشمگیری را ارائه می دهد.

نتیجه گیری

تنوع و استحکام تخته چندلایه آن را به ماده ای حیاتی برای پروژه های مختلف تبدیل می کند. با درک انواع مختلف تخته چندلایه و کاربردهای آنها، می توانید با اطمینان نوع مناسب را برای نیازهای خاص خود انتخاب کنید. چه در حال ساخت سازه های بیرونی، ساخت مبلمان یا انجام پروژه های داخلی باشید، در بین این نه گزینه، نوعی تخته چندلایه متناسب با نیازهای شما وجود دارد.